TÜRKİYE

MAKBULE ERBİL

Dilde söylenişi çok kolay olan içinde adaleti, sevgiyi, merhameti barındıran en temel duygudur vicdan. Hakikatte insanoğlu için en büyük mahkemedir. Yaradan’ın bize hediyesi olup dünyayı yaşanır kılan en içsel kanundur.

Başını yastığa rahat koyabildiğinde kalbindeki ince huzur ile vicdan merdiveninden çıkıyorsun aslında. Bir kedinin başını okşarken, ihtiyacı olana gülümserken, çocuğunu büyütürken sen farkına varmadan duyguların vicdanla tartılıyor.

Güzel ahlaka taç olan vicdan, son zamanlarda vicdansızlıkta hüküm sürüyor, görmezden geliniyor. İnsanın terazisi bozulunca geriye acımasızlıklar ve adaletsizce yaşanan hayatlar kalıyor. Savaşlar, katliamlar yüzyıllardır süregelen zulüm, vicdanı kapalı kutulara kaldıranların elinden çıkıyor.

ÖZBEKİSTAN

TALİP HAZRATOĞLU

Vicdan deyince aklıma Kahire sirkinde yaşanan şöyle trajik bir olay geldi. Öfkeli aslan, hocası Muhammed Huluvi’nin arkasından gelerek onu ağır bir şekilde yaralar. Aslan terbiyecisi iyileşemez ve ölür. Bundan sonra aslan yemek yemeyi bırakır. Kafesin bir köşesinde hareketsiz yatar. Yiyeceklere ve insanlara karşı ilgisi yoktur. Daha sonra onu neşelendirmek için bir dişi aslanın olduğu başka bir hayvanat bahçesine götürürler. Ancak aslan bundan da hoşlanmaz. En sonunda bir öfke nöbeti ânında günahkâr pençesini ağzına alır ve hayatına son verir. Bu olayda iletişim ve dostluk aslanın vahşi kalbini yumuşatmış, onda bir merhamet duygusu uyandırmıştır. Derin ızdırabının nedeni budur.

Gerçekten yaşanmış bu olay hayvanların da ızdırap çekebildiğini gösteriyor bize. İntiharı bir tarafa koyup hayvanın acısını düşünürsek asalet, görgü ve vicdanın böylesi örneklerini insanlarda bile bulmakta zorlanırız. Bu bile başlı başına vicdanın doğasına ilişkin materyalist tanımlamaların ve varsayımların tamamen başarısız olduğunu gösterir.

ARNAVUTLUK

ZAMIRA FANGAJ

Vicdan imanın ölçüsüdür.

Dürüst olmaya çalışıyorum,

Doğru yolu bulmaya,

Meğer bu dünyaya iyilik veda ediyor,

Dünya beni ihanete ikna ediyor,

Ama biliyorum ki vicdanım boğulmaya izin vermiyor.

Benim düşüncelerim olmazsa silahsız bir şövalyeyim,

Doğru yolda isem dünya beni dışlıyor,

Kötü yolda isem beni öne çıkarıyor,

Dünya beni düşürmeye çalışıyor,

Ama her şeye rağmen dimdik ayaktayım.

Sadece ben değilim, hepimiz öyleyiz, vicdanımız var.

Vicdan Allah’ın bir lütfudur,

İmanın ölçüsüdür.

Myanmar

THUZAR WIN

Vicdan, bir kişinin yaşamının temel parçasıdır. Bu nedenle iç perspektife ve ona bağlı olarak da dış perspektife sahiptir.

İçsel olarak, etik ilkelere dayalı bir yol veya hareket tarzı seçmek mümkündür. Bu seçim, her eylemin sonuçlarının ve sorumluluklarının olduğu bilgisine yaslanır. Alışkanlıkların ve yaşam tarzlarının değerlendirilmesine olanak tanır.

Ahlaki vicdan insanlar için önemlidir. Hayatta bir değer vardır. İyiyi bilmenizi sağlar. En azından hak etmediği şeylerden kaçınmak için. Bireyin vicdanı, başkaları tarafından bu ahlaki standartlara göre yargılanır. Ahlaki vicdan kavramı, tamamen birleşmiş faktörlerden oluşur. Birincisi, bireyin değerlerini ve ilkelerini ifade eder. İkincisi, vicdana, temel insani ahlaki gerçekleri bilme yeteneği olarak atıfta bulunur. Bu yeteneğe aklın sesi denir. Ahlaki bilgi ve Tanrı’nın sesi gibi çeşitli şekillerde çağrılır. Üçüncü faktör ise kendini değerlendirme yeteneği ile ilgilidir. Yani farkındalıktır. Kişinin eylemlerini ve arzularını inceler. Suçluluk veya pişmanlık duygularıyla ilişkilidir.